Jakie operacje księgowe są tworzone w poszczególnych typach rozliczeń?
Rozliczenia mogą być powiązane z czterema kodami planu kont: kontem źródłowym, źródłowym kontem wyrównawczym, kontem docelowym i docelowym kontem wyrównawczym. Rozliczenia firmowe tworzą operacje, które podczas rozliczania są księgowane na co najmniej dwóch z tych kont; a jeśli operacje przekraczają granice jednostki organizacyjnej, są one księgowane na wszystkich czterech kontach.
Ważne zatem jest, aby zrozumieć zasady używania tych kont.
System może wykonać dwa odmienne typy rozliczeń: obciążenie i podział; są one księgowane na różnych kontach. Ponadto jeśli docelowe konto rozliczeniowe należy do innej jednostki organizacyjnej niż konto źródłowe, do zbilansowania jednostek organizacyjnych używa się dodatkowych kont.
W przypadku rozliczenia pojedynczej jednostki organizacyjnej:
- rozliczenie przez obciążenie księguje operację rozliczeniową na koncie docelowym oraz dokonuje przeciwnego księgowania bilansującego na docelowym koncie wyrównawczym
- rozliczenie przez podział księguje operacje rozliczeniową na koncie docelowym oraz dokonuje przeciwnego księgowania bilansującego na koncie źródłowym
W przypadku rozliczania innej jednostki organizacyjnej, rozliczenie przez podział dokonuje także księgowania na źródłowym koncie wyrównawczym, bilansując saldo źródłowej jednostki organizacyjnej.
Istnieją zatem cztery różne sposoby tworzenia rejestru rozliczenia, dobierane w zależności od typu wykonywanych rozliczeń. Poniżej znajdują się informacje na ich temat i przykłady.
Rozliczenia w ramach jednej jednostki organizacyjnej
Przedstawione poniżej przykłady dotyczą rozliczenia z konta źródłowego jednostki organizacyjnej 1; kwota źródłowa to 1.000D GBP.
Przykład 1: Rozliczanie przez obciążenie – na koncie docelowym tej samej jednostki organizacyjnej
Rejestr wynikowy
| Jednostka organizacyjna | Konto | Kwota |
| 1 | Cel rozliczenia | 1000D GBP |
| 1 | Przesunięcie celu | 1000C GBP |
Pierwotna kwota źródłowa pozostaje niezmieniona; docelowe konto wyrównawcze zostaje zaktualizowane.
Przykład 2: Rozliczanie przez podział – na koncie docelowym tej samej jednostki organizacyjnej
Rejestr wynikowy
| Jednostka organizacyjna | Konto | Kwota |
| 1 | Cel rozliczenia | 1000D GBP |
| 1 | Źródło rozliczenia | 1000C GBP |
Pierwotna kwota źródłowa zostaje zmieniona; docelowe konto wyrównawcze nie jest aktualizowane.
Rozliczenia między jednostkami organizacyjnymi
Przedstawione poniżej przykłady dotyczą rozliczenia z konta źródłowego jednostki organizacyjnej 1; kwota źródłowa to 1.000D GBP.
Przykład 3: Rozliczanie przez obciążenie – na konto docelowe innej organizacyjnej
Rejestr wynikowy
| Jednostka organizacyjna | Konto | Kwota |
| 2 | Cel rozliczenia | 1000D GBP |
| 2 | Przesunięcie celu | 1000C GBP |
Księgowanie do źródłowej jednostki organizacyjnej nie zostaje wykonane, źródłowe konto wyrównawcze nie jest wymagane.
Przykład 4: Rozliczanie przez podział – na konto docelowe innej organizacyjnej
Rejestr wynikowy
| Jednostka organizacyjna | Konto | Kwota | Komentarz |
| 1 | Źródło rozliczenia | 1000C GBP | Odwrócona operacja źródłowa, zmiana pierwotnego konta źródłowego |
| 1 | Źródłowe konto przeciwstawne (I/C) | 1000D GBP | Bilansująca źródłowa operacja odwrócona, zachowanie bilansu źródłowej jednostki organizacyjnej |
| 2 | Cel rozliczenia | 1000D GBP | Docelowe księgowanie rozliczenia |
| 2 | Docelowe konto przeciwstawne (I/C) | 1000C GBP | Bilansująca operacja docelowa, zachowanie bilansu docelowej jednostki organizacyjnej |