Inleiding

SEPA

De Single Euro Payments Area (SEPA) is het Europese gebied waarbinnen burgers, bedrijven en andere economische spelers hun binnenlandse en buitenlandse eurobetalingen kunnen uitwisselen, onder dezelfde basisvoorwaarden, rechten en plichten, ongeacht hun locatie. Het SEPA-gebied omvat de 27 EU-lidstaten plus IJsland, Liechtenstein, Noorwegen en Zwitserland.

SEPA is een EU-initiatief om internationale betalingen binnen de interne markt en monetaire unie makkelijker te maken. Na de invoering van de eurobiljetten en -munten in 2002 wilden de EU-lidstaten, de Europese Commissie en de Europese Centrale Bank een verdere harmonisering van de markt voor Europese betalingen. Het integreren van de diverse nationale betalingssystemen is een natuurlijke volgende stap om van de euro een volwaardige gemeenschappelijke valuta te maken.

SEPA is een realiteit zodra een zekere kritische massa van eurobetalingen van nationale betalingssystemen naar de nieuwe SEPA-instrumenten overgestapt zijn.

Standaardgegevensformaat

Een gemeenschappelijk standaardgegevensformaat dat door alle betrokken partijen wordt gebruikt, is essentieel voor een kosten-efficiënte verwerking van miljarden betaaltransacties.

Op dit moment gebruiken de diverse EU-landen nog verschillende nationale en Europese gegevensformaten en verrekensystemen. SEPA vereist een gemeenschappelijke set gegevens met een gemeenschappelijke syntaxis.

De SEPA-gegevensformaten, zoals gespecificeerd door de European Payments Council (EPC) voor de uitwisseling van SEPA-betalingen zoals automatische incasso’s en overboekingen, vormen zo’n gemeenschappelijke gegevensset.

ISO 20022-norm voor XML-berichten

SEPA is geen exclusief Europese norm. Het SEPA-formaat is namelijk gebaseerd op de wereldwijde ISO 20022-norm voor XML-berichten. Deze formaten zijn verplicht voor alle SEPA-betalingen tussen banken. Zakelijke klanten wordt geadviseerd om al hun betalingen o.b.v. het SEPA-formaat aan te bieden. Banken kunnen voorlopig echter ook nog betalingen in andere formaten van hun klanten accepteren.

De International Organization for Standardization (ISO) is de instantie die de wereldwijde normen ontwikkelt en beheert. ISO combineert de expertise van vertegenwoordigers van alle betrokken sectoren. ISO biedt elke betrokken groepen de mogelijkheid om te participeren in het standaardisatieproces. In de ISO 20022-norm zijn al een aantal financiële standaards vastgelegd (www.iso20022.org). Op basis van deze norm kan men bedrijfsprocessen en de bijbehorende gegevenselementen vastleggen.

In het ISO-proces worden bedrijfsbehoeften voor alle wereldwijde markten gedefinieerd. Verschillende markten kunnen verschillende gegevensbehoeften hebben. Daarom moet elke gebruikersgroep zijn eigen versie van de wereldwijde norm kunnen aanpassen voor zijn specifieke situatie. Hiertoe zijn de ISO-berichten aangepast aan de SEPA-vereisten. De rol van de European Payments Council (EPC) bij het definiëren van de SEPA-gegevensformaten bestaat uit het identificeren van de gegevenselementen uit de wereldwijde norm die nodig zijn om de regels voor SEPA-betalingen te kunnen opstellen.

In de SEPA-implementatierichtlijnen m.b.t. het overboekingsschema en de automatische incasso-schema’s die zijn uitgegeven door de Europese Betalingsraad (EPC), zijn de kernelementen met een gele arcering aangegeven. Verder heeft de EPC de gegevenselementen binnen de wereldwijde norm aangewezen die door banken kunnen worden gebruikt om aanvullende optionele services (AOS) aan te bieden.

In de implementatierichtlijnen zijn deze gegevenselementen met een witte arcering aangegeven. De SEPA-gegevensformaten zijn een geldige subset van de wereldwijde ISO 20022-norm.

SEPA-overboekingsschema

In LN zijn twee oplossingen geïmplementeerd voor het SEPA-overboekingsschema. Op basis van de ISO 20022-norm voor XML-berichten en een door de gebruiker te definiëren indeling met een verwijzing naar de LN-gegevens, genereert het systeem een XML-bestand dat u kunt bewaren en naar de bank kunt sturen.

Met betrekking tot overboekingen in het algemeen kan de betalende partij een betaalopdracht indienen en doorsturen naar zijn bank, via willekeurige overeengekomen methoden. De bank van de betalende partij ontvangt en controleert de betaalopdracht en kan eventuele foutieve opdrachten weigeren. Vervolgens wordt de bankrekening van de betalende partij gedebiteerd en wordt het te betalen bedrag naar het Clearing and Settlement Mechanism (CSM) gestuurd.

Het CSM stuurt de betaalopdracht door naar de bank van de begunstigde en verrekent vervolgens het bedrag. De bank van de begunstigde ontvangt en controleert de betaalopdracht en crediteert vervolgens de rekening van de begunstigde.

Het SEPA-overboekingsschema stelt aanbieders van betaaldiensten in staat om binnen het SEPA-gebied zowel enkelvoudige als batchopdrachten te verwerken. De schema’s ondersteunen het initiëren, verwerken en afstemmen van betalingen o.b.v. Straight-Through-Processing (STP). De scope is beperkt tot betalingen in euro's binnen het gebied van de aangesloten SEPA-landen. De kredietinstellingen die de overboekingen verwerken, moeten deelnemers aan SEPA zijn. Zij moeten dus formeel voldoen aan het SEPA-overboekingsschema. Er is geen limiet aan de hoogte van de te verwerken bedragen.